به نقل از «آنا»

حجت‌الاسلام عجمی: دعا یک شیوه تربیتی است

تاریخ انتشار: ۷ تیر ۱۴۰۲ | کد خبر: ۳۸۰۸۸۷۴۷

به گزارش گروه فرهنگ و جامعه خبرگزاری علم و فناوری آنا، امروز چهارشنبه هفتم تیرماه مصادف با نهم ذی‌الحجه است که به نام «عرفه» می‌خوانند، روز عرفه در واقع روز دعا و نیایش است، درباره اینکه دعا در چنین روزی چه تأثیراتی برای ما دارد، با حجت‌الاسلام هادی عجمی از کارشناسان دینی گفتگو کردیم که در ادامه می‌خوانید:

حجت‌الاسلام عجمی با بیان اینکه «دعا» یک روش مهم تربیتی است، عنوان کرد: تربیت «فرایند یاری‌رسانی به دعاکننده برای ایجاد تغییر» است و روش تربیتی، «اقدام‌های مربی (خالق)» در این راستا است.

بیشتر بخوانید: اخباری که در وبسایت منتشر نمی‌شوند!

در نتیجه آن چیزی روش تربیتی است که در تغییر دعاکننده، اثر داشته است.

از اثرات غیبی دعا تا رفع موانع تربیت

وی با اشاره به اینکه دعا از زوایای مختلف دارای تاثیر تربیتی است، افزود: یکی از اثرات ایجاد تغییر در خود شخص دعا کننده است که این تغییر می‌تواند از طریق غیبی در انسان صورت گیرد که به وسیله دعای خالق برای شخص یا دعای دعاکننده برای خودش باشد. همچنین رفع موانع تربیت از دیگر اثرات دعا کردن است که به طور مثال باعث دور کردن شیطان و تردید از شخص می‌شود.

این کارشناس دینی بیان داشت: آموزش تربیتی از طریق معارف دعا، مانند روش صحیفه سجادیه در آموزش مفاهیم تربیت در قالب دعا نمود دارد. با این وجود «الگوسازی» از اثرات دیگر دعا کردن است که از راه نمایش ارتباط با خداوند از طریق دعا به شخص دعا کننده تجلی دارد. بنابراین، دعا آثار تربیتی دارد که منتتج به روشی در تربیتی دیگران و ایجاد تغییر در شخص دعاکننده و فرزندان او است.

دعا برای دیگران یکی از مصادیق احسان است

وی ادامه داد: دعا برای دیگران یکی از مصادیق احسان به دیگران است. زیرا دعای برای دیگران، کمک به آن‌ها در تربیت است، در روایات هم به صورت خاص بر اینکه دعای برای دیگران اثر دارد، تاکید شده است.

حجت‌الاسلام عجمی در ادامه به روایتی اشاره کرد و اظهار داشت: «مُحَمَّدُ بْنُ یَحْیَى عَنْ مُحَمَّدِ بْنِ الْحُسَیْنِ عَنْ عَلِیِّ بْنِ النُّعْمَانِ عَنْ عَبْدِ اللَّهِ بْنِ طَلْحَةَ النَّهْدِیِّ عَنْ أَبِی عَبْدِ اللَّهِ قَالَ قَالَ رَسُولُ اللَّهِ أَرْبَعَةٌ لَا تُرَدُّ لَهُمْ دَعْوَةٌ حَتَّى تُفَتَّحَ لَهُمْ أَبْوَابُ السَّمَاءِ وَ تَصِیرَ إِلَى الْعَرْشِ‏ الْوَالِدُ لِوَلَدِهِ وَ الْمَظْلُومُ عَلَى مَنْ ظَلَمَهُ وَ الْمُعْتَمِرُ حَتَّى یَرْجِعَ وَ الصَّائِمُ حَتَّى یُفْطِرَ»؛ امام صادق (ع) فرمود: رسول خدا (ص) فرمود: چهار نفر هستند که دعاى آن‌ها برگشت ندارد تا آنکه درهاى آسمان باز شوند و به عرش برسند: دعاى پدر براى فرزند خود، نفرین مظلوم به کسى که به او ستم کرده است، عمره‌کننده تا به وطن برگردد و روزه‌دار تا وقتى افطار کند.

برای فرزندتان دعا کنید تا اثراتش را ببینید

وی گفت: از آنجا که دعای مستجاب، احسان به دیگران است، این روایت، دلالت بر احسان بودن دعای برای دیگران و فرزندان دارد. همچنین، اگر دعا برای رشد و صلاح فرزند باشد، کمک بر تربیت او است. یعنی تربیت یک کار نیک است و در سوره مائده آیه ۲ دستور داده شده است که یکدیگر را در امر نیک و خوب، یاری کنیم: «تَعاوَنُوا عَلَى الْبِرِّ وَ التَّقْوى‏»؛ بنابراین دعای برای دوستان و به ویژه فرزندان مصداقی از عمل به این دستور الهی است. این روایت مطرح می‌کند که خداوند دوست دارد که پدر و مادر برای فرزندان دعا کنند.

این کارشناس تربیتی تصریح کرد: نکته مهم اینکه عقل درکی از اثر دعا ندارد؛ به ویژه از آثار معنوی آن. به همین خاطر در چنین روایتی از این اثر سخن گفته شده است. اثری که در مرتبه بالایی از احسان و کمک قرار دارد.

وی افزود: اثر بیان شده برای دعای والدین در این روایا، منحصر به مرحله کودکی و دورانی که تربیت او مستقیم، به عهده خانواده است، نیست. بلکه اثر دعا در تمام دوران زندگی فرزند، در جهت شکوفایی و رشد او است که از روش‌های تربیتی است و استحباب دارد. حتی این استحباب، پیش از تولد و پس از مرگ فرزند را در بر می‌گیرد.

حجت‌الاسلام عجمی درباره اثرات برزخی دعا خاطرنشان کرد: از اثرات برزخی دعا «اعمال اختیاری» است که شعاع و امتداد اعمال خود فرد تحت عنوان باقیات الصالحات مطرح است، همچنین «اعمال غیر اختیاری»: مانند دعای دیگران است، زیرا دعای دیگران، کمک به تکامل برزخی افراد است.

پیامبران مامور به انجام روش تربیتی دعا بودند

وی با تأکید بر اینکه پیامبران مامور به انجام روش تربیتی دعا بودند، ادامه داد: پیامبران در راستای انجام وظایف تربیت خویش، برای متربیان و امت خود دعا می‌کردند. در آیاتی از قرآن، به پیامبر (ص) امر شده است که برای خطاکاران از امت خویش، دعا و طلب استغفار کند؛ از جمله در آیه ذیل: «وَ ما أَرْسَلْنا مِنْ رَسُولٍ إِلاَّ لِيُطاعَ بِإِذْنِ اللَّهِ وَ لَوْ أَنَّهُمْ إِذْ ظَلَمُوا أَنْفُسَهُمْ جاؤُكَ فَاسْتَغْفَرُوا اللَّهَ وَ اسْتَغْفَرَ لَهُمُ الرَّسُولُ لَوَجَدُوا اللَّهَ تَوَّاباً رَحيما».

چرا دعا کردن یک عمل استحبابی است

این کارشناس دینی ابراز داشت: در اقدامات تربیتی و روش‌‌های تربیتی «دعا» جایگاه مهم فقهی دارد. با توجه به ادله، دعای برای دعاکننده مستحب است؛ اما مستحب مؤکد است. دعا فی حد نفسه برای شخص یک مستحب نفسی دارد و خود فرد ثواب می‌برد؛ اما به دلیل اینکه دعا یک مقوله اثرگذار است و استجابت در آن وجود دارد.

وی گفت: در نظام تربیتی اسلام، دعا یک شیوه و روش تربیتی است، به ‌ویژه درباره اولاد که از استجابت ویژه برخوردار است. بنابراین دعا، یک روش تربیتی مستحب است که در نظام تربیتی اسلام به آن توجه ویژه شده است.

«دعا» گناهان را پاک می‌کند

حجت‌الاسلام عجمی اظهار داشت: «دعا»، یک اقدام عملی تربیتی است؛ یعنی در شخص دعاکننده تغییر ایجاد می‌کند، او را صالح می‌کند و از گناه پاک می‌کند، همانگونه که با اقدام‌هایی نظیر نصیحت در آن شخص تغییر ایجاد می‌کند. البته در دعا ممکن است شخص دعا کننده متوجه دعا و اثرات آن نباشد. 

وی افزود: تفاوت نظام تربیتی اسلام با دیگر نظام‌های تربیتی در این روش‌های تربیتی است؛ هر چند ممکن است شخص دعاکننده توجه به آن نداشته باشد. بنابراین از آیات و دلالت روشن روایات، استحباب مؤکد این اقدام تربیتی استفاده می‌شود.

انتهای پیام/

منبع: آنا

کلیدواژه: روز عرفه دعای عرفه برای دیگران روش تربیتی شخص دعا

درخواست حذف خبر:

«خبربان» یک خبرخوان هوشمند و خودکار است و این خبر را به‌طور اتوماتیک از وبسایت ana.press دریافت کرده‌است، لذا منبع این خبر، وبسایت «آنا» بوده و سایت «خبربان» مسئولیتی در قبال محتوای آن ندارد. چنانچه درخواست حذف این خبر را دارید، کد ۳۸۰۸۸۷۴۷ را به همراه موضوع به شماره ۱۰۰۰۱۵۷۰ پیامک فرمایید. لطفاً در صورتی‌که در مورد این خبر، نظر یا سئوالی دارید، با منبع خبر (اینجا) ارتباط برقرار نمایید.

با استناد به ماده ۷۴ قانون تجارت الکترونیک مصوب ۱۳۸۲/۱۰/۱۷ مجلس شورای اسلامی و با عنایت به اینکه سایت «خبربان» مصداق بستر مبادلات الکترونیکی متنی، صوتی و تصویر است، مسئولیت نقض حقوق تصریح شده مولفان در قانون فوق از قبیل تکثیر، اجرا و توزیع و یا هر گونه محتوی خلاف قوانین کشور ایران بر عهده منبع خبر و کاربران است.

خبر بعدی:

کسانی که اعتمادبه‌نفس آن‌ها نمایشی است، این رفتارها را دارند

اعتمادبه‌نفس، ویژگی‌ای است که همه‌ ما آن را تحسین می‌کنیم و آرزوی داشتنش را داریم.

به گزارش روزیاتو، اما بسیاری از ما برای دستیابی به آن به این جمله‌ معروف عمل می‌کنیم که «تا وقتی که نتوانسته‌ای چیزی را به واقعیت تبدیل کنی، به آن وانمود کن»؛ بنابراین تعجبی ندارد که در بحث اعتماد به نفس بسیاری از اوقات واقعیت آن چیزی نیست که به نظر می‌رسد. گاهی در زیر آن تصویر مطمئن به خودی که از یک شخص می‌بینیم، در حقیقت، فردی مردد به خود و طالب تأیید دیگران وجود دارد.

با این حال، تشخیص این موضوع ساده نیست. حتی کسانی که بسیار بااعتماد به نفس به نظر می‌رسند هم ممکن است در جنگی درونی درگیر باشند که ما از آن به کلی بی خبریم.

پس از کجا می‌توانیم متوجه این موضوع شویم؟ چند رفتار هست که این افراد اغلب از خود نشان می‌دهند.

در ادامه با آن‌ها آشنا خواهیم شد.

۱- کمالگرا هستند

تصور کنید که با یکی از همکاران تان که به داشتن اعتماد به نفس بالا معروف است، بر روی پروژه‌ای کار می‌کنید. به نظر می‌رسد که او همه چیز را تحت کنترل دارد و همیشه کاری عالی از خود ارائه می‌دهند.

با این حال، در این همکاری نزدیک متوجه می‌شوید که او زمان زیادی را صرف بررسی کار خود، اصلاح ریزترین جزئیات و نگرانی برای نقص‌های جزئی‌ای می‌کند که کس دیگری متوجه آن‌ها نمی‌شود.

شاید عجیب به نظر برسد، اما این حد از کمالگرایی اغلب می‌تواند نشانه‌ی این باشد که یک شخص در ظاهر بااعتماد به نفس، اما در درون به دنبال تأیید دیگران است.

روانشناسان علت کمالگرایی را مطمئن نبودن از خود و ترس از تأیید نشدن، تمسخر شدن و طرد شدن می‌دانند.

به عقیده‌ی آن ها، فشار‌های درونی مانند میل به جلوگیری از شکست یا قضاوت منفی، افراد را به کمالگرایی سوق می‌دهد.

دلیل کمالگرایی گاهی می‌تواند تلاش برای اثبات ارزشمندی خود به دیگران و به دست آوردن تأیید آن‌ها باشد. نیاز به انجام بی عیب و نقص همه چیز ممکن است ریشه در ترس از قضاوت یا نقد شدن داشته باشد. افراد کمالگرا با مطمئن شدن از بی نقص بودن ریزترین جزئیات، امیدوارند که جلوی هر گونه بازخورد منفی‌ای که می‌تواند اعتماد به نفس آن‌ها را درهم بشکند را بگیرند؛ بنابراین اگر با شخصی رو به رو شدید که بااعتماد به نفس به نظر می‌رسید، اما وسواسی و سختگیر بود، ممکن است معنایش این باشد که اعتماد به نفس او صرفاً ظاهری است.

۲- همیشه پیش از تصمیم گیری به نظر دیگران نیاز دارند

تا به حال شخصی را دیده اید که با وجود اینکه بااعتماد به نفس به نظر می‌رسد، اما دائماً دنبال نظر یا تأیید دیگران است؟

همانطور که احتمالاً حدس زده اید، این نشانه‌ی ظریف، اما رایجی از مطمئن نبودن از خود است.

این نیاز به نظر یا تأیید دیگران می‌تواند در مورد شغل، تصمیمات یا حتی ظاهر باشد.

گرچه لزوماً چیز بدی نیست، چون همه‌ی ما گاهی به اندکی تأیید دیگران نیاز داریم. اما اگر این امر تبدیل الگویی مداوم شود، ممکن است به نیازی عمیق‌تر برای تأیید شدن اشاره داشته باشد.

۳- انتقادپذیر نیستند

برای بسیاری از افراد پذیرش انتقاد کاری دشواری است، اما نه لزوماً به این خاطر که آن‌ها نیازی به بهبود و اصلاح در خود نمی‌بینند، بلکه به این دلیل که در درون شان از هر انتقادی که ممکن است مؤید ترس آن‌ها از به اندازه‌ی کافی خوب بودن باشد، واهمه دارند.

روانشناسان می‌گویند کسانی که اعتماد به نفس بسیار پایینی دارند، حساسیت شدیدی به هر نوعی از انتقاد، اصلاح یا نصیحت و توصیه دارند، حتی اگر چیزی که می‌گویید سازنده و کاملاً درست باشد.

۴- دائماً در شبکه‌های اجتماعی پست می‌گذارند

همه‌ی ما گهگاه به اندکی تحسین و تأیید دیگران نیاز داریم.

با این حال، برخی افراد به ظاهر بااعتماد به نفس، میل ناسالمی به این امر دارند؛ و اگر بخواهند که همیشه بااعتماد به نفس به نظر برسد، نمی‌توانند از همه‌ی اطرافیان شان طلب تأیید کنند. چرا که باعث برملا راز درونی شان می‌شود؛ بنابراین چطور باید این مشکل را حل کنند؟

احتمالاً با کمک بی نقص‌ترین وسیله‌ی ساخته شده تاکنون برای دریافت تأیید دیگران یعنی شبکه‌های اجتماعی.

شبکه‌های اجتماعی باعث عادی شدن رفتار‌های تأیید طلبانه‌ی نسبتاً ناسالم شده اند.

مادربزرگ خود را در جوانی تصور کنید که با وسواس زیادی عکسی از خود تهیه کند و نسخه‌های زیادی از آن عکس را با همراه این یادداشت برای تمام دوستانش ارسال کند: «دوستش داری؟ لطفاً باخبرم کن.»

عجیب به نظر می‌رسد، درست است؟ اما این در واقع همان کاری است که بسیاری از افراد امروزه در دنیای دیجیتال انجام می‌دهند.

شبکه‌های اجتماعی به ویژه برای کسانی که در درون شان به دنبال تأیید دیگران هستند می‌تواند فضایی برای دستیابی به این هدف فراهم کند. آن‌ها ممکن است که دائماً درمورد موفقیت ها، ماجراجویی‌ها یا حتی اتفاقات روزمره شان پست بگذارند، به این امید که بتوانند لایک و کامنت و شِیر دیگران را به دست آورند.

با این حال، روانشناسان معتقدند این امر می‌تواند باعث تشدید رفتار‌های تأیید طلبانه و تلاش‌های ناسالم برای گرفتن تأیید دیگران شود. به علاوه، این تأیید طلبی‌های افراطی مشکل اصلی و ریشه‌ای فرد را برطرف نمی‌کند، چرا که تأییدی که شخص به این شیوه از دیگران دریافت می‌کند، تأییدی بیرونی است.

پژوهش‌ها هم ارتباط میان فعالیت بیش از اندازه در شبکه‌های اجتماعی با پایین بودن اعتماد به نفس را اثبات کرده است؛ بنابراین اگر با شخصی مواجه شدید که دائماً در شبکه‌های اجتماعی پست می‌گذارد، این امر ممکن است نه صرفاً میل او به اشتراک گذاری، بلکه شیوه‌ی او برای دریافت تأیید دیگران باشد.